କଳାହାଣ୍ଡି ତାର ଅଦ୍ଵିତୀୟ କାଠ ଖୋଦାଇ ମୂର୍ତି କାମ ପାଇଁ ପ୍ରାସିଦ୍ଧ । ଏଠାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ସାଗୁଆନ କାଠ ଗଣ୍ଡି ଓ ଚେର ରୁ ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦର ମୂର୍ତି ଓ ପ୍ରତିମୂର୍ତି ସବୁ ତିଆରି କରା
![](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%B2%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%AE%E0%AD%80%20%E0%AC%93%20%E0%AC%B6%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AD%80%20%E0%AC%97%E0%AC%A3%E0%AD%87%E0%AC%B7%20%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%A0%20%E0%AC%96%E0%AD%8B%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%87%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A4%E0%AC%BF%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.jpg)
ଯାଇଥାଏ ।
ଯଥା ଗଣେଷ , ଲକ୍ଷ୍ମୀ , ଗଣ୍ଡାର ,ହାତୀ , ଷଣ୍ଢ ଇତ୍ୟଦି ବହୁ ପ୍ରକାର କାଠ ମୂର୍ତି । ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ବାହାର କୁ ଏହି ସବୁ ମୂର୍ତି ର ରପ୍ତାନି ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।
![](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%B6%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AD%80%E0%AC%95%E0%AD%81%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%A3%20%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%93%20%E0%AC%8F%E0%AC%95%20%E0%AC%86%E0%AC%A7%E0%AD%81%E0%AC%A8%E0%AC%BF%E0%AC%95%20%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%A0%20%E0%AC%96%E0%AD%8B%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%87%20%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.png)
ଏହି ଖୋଦାଇ କାମ ପ୍ରଶିଖିତ କଳାକାର ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ । ମୁଖ୍ୟତଃ ଖାଇରପଦର , ଧର୍ମଗଡ , ରେଙ୍ଗାଲପାଲ୍ଲୀ , ଜୟପାଟଣା ଓ ଭବାନୀପାଟଣା ଭଳି ଜାଗାରେ ଏହି କାମ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ।
![ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲା ର ହାତୀ କାଠ ଖୋଦାଇ ପ୍ରତିମୂର୍ତି](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%B8%E0%AC%BF%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E0%AC%A7%20%E0%AC%95%E0%AC%B3%E0%AC%BE%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%A3%E0%AD%8D%E0%AC%A1%E0%AC%BF%20%E0%AC%9C%E0%AC%BF%E0%AC%B2%E0%AD%8D%E0%AC%B2%E0%AC%BE%20%E0%AC%B0%20%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%A4%E0%AD%80%20%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%A0%20%E0%AC%96%E0%AD%8B%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%87%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A4%E0%AC%BF%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.jpg)
ପୋଡା ମାଟି ମୂର୍ତି କାମ
![ପୋଡା ମାଟି ମୂର୍ତି କାମ ରେ ଘୋଡା ଯୁଗଳ](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%AA%E0%AD%8B%E0%AC%A1%E0%AC%BE%20%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%9F%E0%AC%BF%20%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF%20%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%AE%20%E0%AC%B0%E0%AD%87%20%E0%AC%98%E0%AD%8B%E0%AC%A1%E0%AC%BE%20%E0%AC%AF%E0%AD%81%E0%AC%97%E0%AC%B3.jpg)
ଟେରାକୋଟା ବା କୁମ୍ଭାର ଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପୋଡା ମାଟି ମୂର୍ତି । ପାରମ୍ପାରିକ ଅନୁସାରେ ଓଡିଶା ରେ ସାଧାରଣତଃ ଦେବୀ ପୀଠରେ ଟେରାକୋଟା ମୂର୍ତି ସବୁ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।
![ଗଣେଷ ଙ୍କ ଟେରାକୋଟା ମୂର୍ତି](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%97%E0%AC%A3%E0%AD%87%E0%AC%B7%20%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%9F%E0%AD%87%E0%AC%B0%E0%AC%BE%E0%AC%95%E0%AD%8B%E0%AC%9F%E0%AC%BE%20%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.png)
ପାରମ୍ପରିକ ସହିତ ଆଧୁନିକ ମୂର୍ତି ଓ ଘରୋଇ ଉପକରଣ ସବୁ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ ।
ପଥର ଖୋଦାଇ କାମ
![ଗଣେଷ ଙ୍କ ପଥର ଖୋଦାଇ ସନ୍ଦର ପ୍ରତିମୂର୍ତି](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%97%E0%AC%A3%E0%AD%87%E0%AC%B7%20%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%AA%E0%AC%A5%E0%AC%B0%20%E0%AC%96%E0%AD%8B%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%87%20%E0%AC%B8%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A6%E0%AC%B0%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A4%E0%AC%BF%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.jpg)
ପଥର ଖୋଦାଇ କାମ କଳାହାଣ୍ଡି ର ଗୋଟିଏ ମୁଖ୍ୟ ଶିଳ୍ପ । କନ୍ଧଗୁଡା ନାମକ ଏକ ସାହି ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ ୬୦ ପାରିବାରିକ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ଦ୍ଵାରା କିମ୍ବା ତାଲିମ ପ୍ରାପ୍ତ କାରିଗର ଏହି କାମ କରିଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଦେବା ଦେବୀ ଙ୍କ ମୂର୍ତି ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ଉପକରଣ ଓ ଘର ସଜାଇବା ଜିନିଷ ମଧ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି ।
![ବିଷ୍ଣ ଙ୍କ ପଥର ଖୋଦାଇ ସନ୍ଦର ପ୍ରତିମୂର୍ତି](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%A3%20%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%AA%E0%AC%A5%E0%AC%B0%20%E0%AC%96%E0%AD%8B%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%87%20%E0%AC%B8%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A6%E0%AC%B0%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A4%E0%AC%BF%E0%AC%AE%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.jpg)
ପାରମ୍ପରିକ ସହିତ ଆଧୁନିକ ମୂର୍ତି ଓ ଘରୋଇ ଉପକରଣ ସବୁ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ ।
ବାଉଁଶ ଶିଳ୍ପ କାମ
![ବାଉଁଶ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ବିଭିନ୍ନ ହସ୍ତ ଶିଳ୍ପ କମ](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%89%E0%AC%81%E0%AC%B6%20%E0%AC%A6%E0%AD%8D%E0%AC%B5%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AC%BE%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AD%81%E0%AC%A4%20%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%AD%E0%AC%BF%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A8%20%E0%AC%B9%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%A4%20%E0%AC%B6%E0%AC%BF%E0%AC%B3%E0%AD%8D%E0%AC%AA%20%E0%AC%95%E0%AC%AE.jpg)
ବାଉଁଶ କେବଳ ଯେ ମଜୁଭୂତ ଓ ହାଲୁକା ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ନୁହେଁ , ଏହା ପରିବେଶ ମିତ୍ର ମଧ୍ୟ ଅଟେ । ନର୍ଲା, କର୍ଲାପାଟ ର ବାଉଁଶ ଶିଳ୍ପୀ ମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଘରୋଇ ଉପକରଣ ଓ ଘର ସଜାଇବା ଜିନିଷ ବାଉଁଶ ରେ କରିଥାନ୍ତି । ଚୂଡ଼ା ପାହାଡ ର ପାଦ ଦେଶରେ ଥିବା ପହରିଆ ପଡା ର ଅଧିବାସୀ ବାଉଁଶ କୁ ନେଇ ବିଭିନ୍ନ ଉପକରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରନ୍ତି । ଏହା ଏହି ଅଧିବାସୀ ମାନଙ୍କ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ।
![ବାଉଁଶ କୁ ନେଇ ବିଭିନ୍ନ ଉପକରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତି , ଅଧିବାସୀ ମାନଙ୍କ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%89%E0%AC%81%E0%AC%B6%20%E0%AC%95%E0%AD%81%20%E0%AC%A8%E0%AD%87%E0%AC%87%20%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%AD%E0%AC%BF%E0%AC%A8%E0%AD%8D%E0%AC%A8%20%E0%AC%89%E0%AC%AA%E0%AC%95%E0%AC%B0%E0%AC%A3%20%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AD%81%E0%AC%A4%E0%AC%BF%20%2C%20%E0%AC%85%E0%AC%A7%E0%AC%BF%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%B8%E0%AD%80%20%E0%AC%AE%E0%AC%BE%E0%AC%A8%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95%20%E0%AC%95%E0%AD%8C%E0%AC%B3%E0%AC%BF%E0%AC%95%20%E0%AC%AC%E0%AD%83%E0%AC%A4%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BF.jpg)
![ଏକ ସାପ୍ତାହିକ ହାଟ ରେ ବାଉଁଶ ନିର୍ମିତ ନିତ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ଉପକରଣ ଗୁଡିକ ର ବିକ୍ରି ।](/sites/default/files/inline-images/%E0%AC%8F%E0%AC%95%20%E0%AC%B8%E0%AC%BE%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%A4%E0%AC%BE%E0%AC%B9%E0%AC%BF%E0%AC%95%20%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%9F%20%E0%AC%B0%E0%AD%87%20%E0%AC%AC%E0%AC%BE%E0%AC%89%E0%AC%81%E0%AC%B6%20%E0%AC%A8%E0%AC%BF%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE%E0%AC%BF%E0%AC%A4%20%E0%AC%A8%E0%AC%BF%E0%AC%A4%E0%AD%8D%E0%AD%9F%20%E0%AC%AC%E0%AD%8D%E0%AD%9F%E0%AC%AC%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%B0%20%E0%AC%89%E0%AC%AA%E0%AC%95%E0%AC%B0%E0%AC%A3%20%E0%AC%97%E0%AD%81%E0%AC%A1%E0%AC%BF%E0%AC%95%20%E0%AC%B0%20%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%95%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%BF%20%E0%A5%A4.jpg)